Endüstri 4.0 Nedir?

İnsan hayatında çalışma kavramı varoluştan beri çeşitli ihtiyaçları karşılamak amacıyla sergilenmiştir. Avcılık ve toplayıcılıktan başlayan ve tarım devriminin ilk dönemlerini kapsayan süreçte, bireyler hayati ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde üretim yapmaktaydılar. Tarihsel dönemler içerisinde elde edilen bilgiler ve beceriler ihtiyaç fazlası üretimi meydana getirmiştir. Bu öğrenme ile birlikte üreten toplum tüketen topluluklara dönüşmüştür. Daha önceleri kendisi için üretim yapan birey değişen bu yeni dünyada kendisinin de dahil olduğu toplum için üretim yapar hale gelmiştir. Özellikle ekonomik değişimler ve bu değişimlerin çıktıları insanların iş yapış biçimini ve iş algılayış biçimlerini sürekli değiştirmiştir. Bu değişim süreci Rus iktisatçı Nikolay Kondratieff tarafından ortaya konulmuş ve daha sonra Schumpeter tarafından teori haline getirilmiştir. Kapitalist sistemin kendini yenileyici özelliğe sahip olduğunu vurgulayan bu teoride her bir devrimsel dönüşümün 20-30 yılda bir gerçekleştiği tespit edilmiştir. Bu dalgalanmalar etkileri şöyledir

I. Dalga (1800- 1850): Buhar makinesinin icadını kapsayan ve tekstil üretiminin yoğun olduğu ilk süreci kapsamaktadır:
II. Dalga (1850- 1900): Demir ağların kullanımı ve yaygınlığı, doğalgaz ve kömür gibi önemli rezervlerin kullanımı bu dönemde rastlanmaktadır.
III. Dalga (1900- 1950): Çelik, petrol ve elektriğin kullanımının yarattığı ekonomik değişimi kapsamaktadır.
IV. Dalga (1950- 1990): fiber lifler, televizyon, transistor ve bilgisayarın hayatımıza girdiği dönemi kapsamaktadır.
V. Dalga (1990- ….) Yazılım, bilişim, nesnelerin interneti, yapay zeka, kuantum bilgisayar ve blockchain gibi teknolojik değişimleri içeren ve halen devam eden dalgalanmayı kapsamaktadır.

Gerçekleşen bu ekonomik dalgalanmalar kaçınılmaz olarak bireylerin iş yapış biçimini ve işe olan bakış açılarını sürekli değiştirmiştir. V. Dalga içerisinde ele alınan ve akıllı fabrikaların yaratıldığı, endüstri 4.0 olarak adlandırılan sanayi alandaki değişim ile birlikte, bireylerin iş yapış biçimi tamamen değişmiştir. Birbirleriyle iletişim halinde olan makineler neredeyse üretimin sürecine tamamına hâkim hale gelmiştir (Bulut, 2017, s.56). Günümüzde karanlık (Lights out) fabrikalar olarak adlandırılan bu fabrikalarda insan sayısı gün geçtikçe azalmaktadır. 650 çalışanla cep telefonları üreten bir Çin farikasının otonomlarla birlikte çalışan sayısını 60 indirmesi ve hata oranını mimimize etmesi bu alana olan rağbeti arttırmıştır. Günümüzde Almanya tamamen otonomlarla imalat yapar hale gelen fabrika üretimleri mevcuttur. Ülkemizde ise konu hakkında çalışmalara başlamakla beraber aktif bir süreç halen yürürlüğe girememiştir. Konu hakkında güncel çalışmaları bu siteden takip edebilirsiniz.